De Vineland-3-NL: een vervanger voor de AVZ, DVZ, SGZ, SMZ, SRZ en TVZ

De Vineland Adaptive Behavior Scales 3th Edition– Nederlandstalige bewerking (Vineland-3-NL) is een instrument om adaptief gedrag in kaart te brengen op de domeinen Communicatie, Dagelijkse Vaardigheden, Sociale Vaardigheden en Relaties, Motoriek en Probleemgedrag. De Vineland-3-NL (Sparrow, Cicchetti & Saulnier, 2021) bestaat uit verschillende vragenlijsten, is geschikt voor alle leeftijden en is beschikbaar in zowel een uitgebreide als verkorte versie. Het instrument is een Nederlandstalige bewerking van de Amerikaanse Vineland-3 en wordt uitgegeven met Amerikaanse normen. In deze whitepaper wordt uitgebreide informatie gegeven over de Vineland-3-NL.

"Hoe meer het emotionele welzijn wordt belast, hoe groter de kans dat latente problemen - zoals dyslexie of ADHD – de kop opsteken.” - Dr. André Rietman  Lees het interview met Dr. André Rietman waar hij ingaat op het belang van het in kaart brengen van emotioneel welzijn op school, hoe omgevingsstimuli het gedrag van leerlingen in de klas kunnen beïnvloeden en hoe onderwijsprofessionals kinderen en jongeren kunnen ondersteunen bij emotionele problemen op school.

Ontdek de visie van gedragswetenschapper en Bayley-expert Selma Ruiter op vroege screening voor ontwikkelingsachterstanden.

Het beoordelen van het cognitief functioneren bij kinderen is een complex proces voor clinici . Verschillende stoornissen hebben dezelfde symptomen, omgevingsfactoren kunnen de interpretatie van testresultaten bemoeilijken of in sommige gevallen is er een gebrek aan geschikte tests. In dit artikel vind je informatie over veelvoorkomende uitdagingen waar psychologen mee te maken krijgen bij het meten van cognitieve vaardigheden en suggesties voor recente publicaties die ondersteuning kunnen bieden bij het diagnostisch onderzoek.

Sinds de komst van de DSM-5 is de definitie van een verstandelijke beperking ingrijpend veranderd. De IQ-cijfers zijn uit de criteria gehaald. De ernst van de verstandelijke beperking wordt nu vastgesteld op basis van de ernst van de problemen in het adaptief functioneren. Adaptieve tekortkomingen bepalen immers of en welke ondersteuning er nodig is. Een ander criterium voor een verstandelijke beperking is dat de problemen in de ontwikkelingsperiode ontstaan moeten zijn. Lees in dit artikel van Femke Jonker over het herkennen van een LVB in de forensische context.

Kinderen ontwikkelen zich allemaal anders, de een wat sneller dan de ander. Op jonge leeftijd is vaak moeilijk te zeggen of er al sprake is van een achterstand. Soms kan een kind al haar/zijn energie richten op het ontwikkelen van een bepaalde vaardigheid, zoals lopen of praten, wat dan even ten koste gaat van de ontwikkeling op een ander gebied. Een achterstand kan dan later weer worden ingehaald. Als er echter sprake is van ‘significante beperkingen in zowel intellectueel functioneren als in adaptieve vermogens’, en die beperkingen zijn vóór de leeftijd van 18 jaar ontstaan, spreken we van een verstandelijke beperking. In deze white paper neemt André Rietman ons mee in de uitdagingen in de diagnostiek van een ontwikkelingsachterstand bij kinderen en jongeren.

Er gaat in de praktijk van kinderpsychiater Lieve Swinnen geen dag voorbij zonder dat een ouder de opmerking maakt dat zoon- of dochterlief met smartphone en computer vergroeid lijkt. Net zoals je je kind leert zich op een veilige manier in het verkeer te bewegen – stap voor stap – kun je je kind leren omgaan met de digitale wereld. Dat doe je zo: voordoen, samen ontdekken, coachen en loslaten. Tien handvatten die je op weg helpen.

Voor elk psychologisch meetinstrument rijst de vraag in hoeverre het instrument bruikbaar is bij klinische doelgroepen. Voor welke doelgroep is het instrument geschikt en welke problemen komt men tegen bij het afnemen van het instrument bij een persoon met een stoornis of beperking. Kan het instrument bij hen op gestandaardiseerde wijze afgenomen worden en wat zeggen de resultaten over een individu met een specifieke problematiek?

Een licht verstandelijke beperking (LVB) is in de praktijk moeilijk te herkennen. Aan het uiterlijk is meestal niets te zien en mensen met een LVB kunnen hun beperking (onbedoeld) maskeren. In deze white paper vertellen Femke Jonker en Robert Didden meer over het diagnosticeren van een licht verstandelijke beperking bij volwassenen.

De Bayley Scales of Infant and Toddler Development-Third Edition-Nederlandse versie (Bayley-III-NL) is de opvolger van de Bayley Scales of Infant Development-Second EditionNederlandse versie (BSID-II-NL). De test is geschikt om de vroegkinderlijke ontwikkeling te beoordelen van kinderen van 16 dagen tot en met 42 maanden en 15 dagen oud.

In 2014 is de Bayley-III-NL (Van Baar, Steenis & Verhoeven) verschenen, met de daarbij behorende vragenlijsten voor het bepalen van de sociaal-emotionele ontwikkeling en het adaptief gedrag. Na het verschijnen kwam al spoedig de vraag waarom er voor de Bayley-III-NL hoofdschalen wel ontwikkelingsleeftijdsequivalentenscores (OLE-scores) verkrijgbaar zijn en voor de vragenlijsten niet. In deze whitepaper wordt antwoord gegeven op die vraag en wordt een alternatief geboden om de sociaal-emotionele ontwikkeling en het adaptief gedrag van het kind weer te geven. Hiervoor wordt gebruikgemaakt van de p90-waarden. Deze p90-waarden staan in deze whitepaper.

In deze whitepaper worden enkele onderzoeken en resultaten besproken van het standaardisatie -onderzoek dat gedaan is voor de Bayley-III-NL en op basis waarvan de normen berekend zijn. Daarnaast worden de methode en de resultaten van het validiteits- en betrouwbaarheidsonderzoek besproken. Dit zodat (aankomende) gebruikers van de Bayley-III-NL bekend zijn met de psychometrische eigenschappen van de Bayley-III-NL en zij bij het interpreteren van de resultaten van cliënten hier rekening mee kunnen houden.

LVB-problematiek is een complex geheel. Meerdere kind- en omgevingsfactoren spelen een rol in het ontstaan en het in stand houden van de problemen van een kind in het gezin en/of op school.

Na lang wachten is het bijna zover: de WPPSI-IV-NL staat op het punt om uitgegeven te worden. In de VS, waar de voor ons zo nieuwe test al een tijd wordt gebruikt, zijn ze echter al gevorderd met de ontwikkeling van de vijfde versie van de WPPSI. De conclusie dat Nederland achterloopt op het gebied van testontwikkeling in vergelijking met de VS is dan snel getrokken. Maar is dit ook echt zo? En hoe komt het dat het zo lang duurt voordat een nieuwe test in het Nederlands beschikbaar is? In dit artikel nemen we je mee in de wereld van testontwikkeling, en leggen we van begin tot eind uit hoe onze tests tot stand komen in samenwerking met experts uit het veld. Om het geheel concreet te maken gebruiken we de WPPSI-IV-NL als voorbeeld.